H MNHMH

Η ΜΝΗΜΗ

Μνήμη είναι η δεξιότητα που μας επιτρέπει να αποθηκεύσουμε τις  εμπειρίες μας και τις πληροφορίες που συσσωρεύουμε κατά την διάρκεια της ζωής μας. Από την μνήμη επίσης, εξαρτάται η ικανότητα να επανακτήσουμε τα στοιχεία που έχουμε αποθηκεύσει.

Ο εγκέφαλος συγκρατεί πληροφορίες μέσα από μια διαδικασία εκμάθησης, η οποία περιλαμβάνει μνημοτεχνικές στρατηγικές, όπως: Κοίταξε, Φωτογράφισε, Σύνδεσε».

Η μνήμη επιτρέπει να κινούμεθα, να επικοινωνούμε, να δουλεύουμε, να μαθαίνουμε, να σπουδάζομε και να επιβιώνουμε. Ακόμα όταν περπατάμε, ξεκουραζόμαστε η απλά αναπνέουμε, τα δισεκατομμύρια των εγκεφαλικών κυττάρων, ενεργοποιούνται  συνεχώς, αναπολώντας λέξεις, μνήμες από πρόσωπα, ιστορίες, ημερομηνίες, συναισθήματα, γεγονότα, βιβλία, ταινίες, ιδέες που έχουν ταξινομηθεί.

Ο ενήλικας της μέσης ηλικίας, έχει συγκρατήσει στην μνήμη του υλικό που ισοδυναμεί με μία εγκυκλοπαίδεια 10 δισεκατομμυρίων σελίδων. Ο ισχυρότερος υπολογιστής του κόσμου θα χρειαζότανε 100 χρόνια για να καταφέρει αυτό που μπορεί να κάνει ο εγκέφαλος μας σε ένα λεπτό.

Μήπως συχνά ψάχνεις για το πορτοφόλι σου, τα κλειδιά σου, το τηλέφωνο σου η αγωνίζεσαι να θυμηθείς ένα όνομα η αναγνωρίζεις ότι η λέξη που ψάχνεις βρίσκεται στην άκρη της γλώσσας σου;

Ηρέμησε. Απλώς μόνο μερικές στιγμές ξεχνάς το που  άφησες τα γυαλιά σου και όχι να μην θυμάσαι καθόλου ότι τα γυαλιά σου τα  έβαλες κάπου  . Βιώνεις απλά μια φυσιολογική  απώλεια μνήμης της ηλικίας σου. Αυτό το “slip of the tongue” μπορείς να το αντιμετωπίσεις με την μέθοδο “use it or loose it”.

Μην πανικοβάλλεσαι με τις αλλαγές αυτές της  μνήμης και τα μικρά της κενά, «brain lapses». Κάθε ένας τα αντιμετωπίζει και από πολύ μικρότερη ηλικία.

Με την μαγνητική τομογραφία, (το MRI), οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι το γήρας, αυτό καθαυτό,  δεν δημιουργεί σημαντική απώλεια νευρώνων στον ιππόκαμπο,  που είναι η τοποθεσία του εγκεφάλου που αποθηκεύει η ανασύρει τις αναμνήσεις.

Αντίθετα οι ερευνητές έχουν  ανακαλύψει ότι η απώλεια των νευρώνων λόγω γήρατος συμβαίνει στις περιοχές  του εγκεφάλου που παράγουν χημικές ουσίες, οι οποίες τελικά διευκολύνουν, ή προάγουν την επικοινωνία η τον συντονισμό μεταξύ των διαφόρων περιοχών του εγκεφάλου, Αυτές οι χημικές ουσίες  επιτρέπουν να κάνεις σύνδεση μεταξύ της ομιλίας του, της εικόνας του και της οσμής του.

Οι επιδημιολόγοι έχουν συνδέσει την μόρφωση και την εξυπνάδα με χαμηλά ποσοστά  άνοιας, η οποία είναι απώλεια της πνευματικής ικανότητας και όχι μόνο της μνήμης. Διατηρώντας κάποιος τον εγκέφαλο του δραστήριο, ακόμα και στις μεγάλες ηλικίες έχει ένα προστατευτικό αποτέλεσμα  απέναντι στην άνοια.

Το Ερευνητικό τμήμα του Πανεπιστημίου Harvard, υποστηρίζει ότι οι μνήμες δημιουργούνται καλύτερα και ενδυναμώνονται όταν η πληροφορία έχει επεξεργασθεί σαν μια διασύνδεση που περιλαμβάνει όλες τις αισθήσεις του ανθρώπου.

Η δραστηριότητα του εγκεφάλου ενδυναμώνεται όταν απαιτείται να επεξεργαστεί μια καινούρια πληροφορία  η να  συνδέσει μια  συνήθη πράξη μνήμης ρουτίνας, με καινούριο τρόπο.

Παράδειγμα:

Κάνοντας μια καινούρια  γνωριμία, μια φιλία, μαγειρεύοντας ένα καινούριο φαγητό η περπατώντας ένα καινούριο δρόμο προς το σούπερ μάρκετ.

Αυτά είναι παραδείγματα με ποιο τρόπο μπορούμε συνειδητά να δώσουμε στον εγκέφαλο μας καινούριο υλικό να επεξεργαστεί

Πληροφορίες  που ευνοούν την μνήμη και την πνευματική υγεία.

• Η σωματική άσκηση αναπαράγει περισσότερους νευρώνες  στα άτομα που γυμνάζονται, παρά σε αυτούς που κάθονται στον καναπέ. Με την σωματική άσκηση δραστηριοποιούν  την μαθησιακή πνευματική δυνατότητα τους και την   σωστή αποθήκευση, αλλά και επαναφορά  των γεγονότων  που έχουν αποθηκευτεί στην μνήμη. Η σωματική άσκηση αυξάνει την ροή του αίματος σε όλα τα μέρη του σώματος. Φτάνει 30’ άσκησης, τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας. Πάρε τις σκάλες και όχι το ασανσέρ. Σταμάτα το αυτοκίνητό σου μακρύτερα από τον προορισμό σου ώστε να περπατήσεις την έξτρα απόσταση. Η άσκηση βοηθά να σκέφτεσαι καθαρά, να αισθάνεσαι καλύτερα και να αποφεύγεις πολλές αρρώστιες.
• Η χαλάρωση. Κρατήστε το στρες στο ελάχιστο. Κάντε μία παύση ακόμη και για λίγα λεφτά, για να αναπνεύσεις βαθιά και να ηρεμήσεις.  Να θυμάσαι ότι η φαντασία είναι το κλειδί για την χαλάρωση. Προσπάθησε να φανταστείς τον εαυτό σου σε ένα ήρεμο μέρος του κόσμου σε απόλυτη χαλάρωση. Άπλωσε την ηρεμία στο πρόσωπό σου και στο σώμα σου με την φαντασία σου ή με μια χαλαρωτική μουσική.
• Η καλή δίαιτα με χαμηλά  λιπαρά. Προτίμησε πλούσια διατροφή με φρούτα και σαλάτες, που περιέχουν αντιοξειδωτικά. Τα αντιοξειδωτικά  προστατεύουν, τρέφουν τα κύτταρα του εγκεφάλου και ελαττώνουν την χοληστερίνη από τις αρτηρίες, που μειώνει το αίμα που τροφοδοτεί τον εγκέφαλο. Τροφές με υψηλά αντιοξειδωτικά βρίσκονται στα έγχρωμα φρούτα και λαχανικά: στα πορτοκάλια, στο μύτιλο, στα μούρα, στο μπρόκολο, στο σπανάκι, στα καρότα, στις γλυκοπατάτες, στις ντομάτες.  Επίσης απαραίτητα αμινοξέα, η φαινυλανίνη βρίσκεται στο κρέας, στο γάλα, στο τυρί, στα αυγά, στα θαλασσινά, στο φασκόμηλο, στο δενδρολίβανο και στο κιτροβάλσαμο. Η λεκιθίνη που βρίσκεται στα ψάρια,  στους κρόκους των αυγών, το σιτάρι, την σόγια και τα γαλακτερά.
•  Μόνο 1 ποτήρι κρασί την ημέρα, για τα άτομα άνω των 65.
•  Ένα χάπι Ginko Biloba herbal  extract,  έχει θετικά αποτελέσματα  στην ενδυνάμωση της μνήμης.
• Έχε εμπιστοσύνη και πίστεψε στον εαυτό σου Να πιστέψεις ότι μπορείς να καλυτερέψεις την μνήμη σου και να ξεκινήσεις την πρακτική σου εξάσκηση για την απόκτηση και ανάκτηση μνημονικών δυνατοτήτων, προκαλώντας τον εγκέφαλο σου. Αυτό  θα σε κρατήσει  σε οξεία διαύγεια.
• Απόρριψε τα αρνητικά στερεότυπα της μεγαλύτερης ηλικίας για την φθορά της μνήμης. 
• Εξοικονόμησε ενέργεια στην  χρήση του εγκεφάλου σου. Αν τακτοποιήσεις την αταξία του γραφείου σου η του σπιτιού σου, θα ελαττώσεις τις αποσπάσεις του μυαλού σου, ώστε να μπορέσεις να επικεντρωθείς στην καινούρια πληροφορία που θέλεις  να θυμηθείς. Θα είσαι πιο ικανός να συγκεντρωθείς  στο να εντοπίσεις ένα  μέρος του σπιτιού σου, όπου θα βάζεις όλα τα πράγματα που χρησιμοποιείς συνήθως:  κλειδιά, γυαλιά, κινητό και ένα σημειωματάριο  όπου θα έχεις προσιτές τις πληροφορίες  ρουτίνας, που σου χρειάζονται.
• Ψάξε να βρεις τι είναι σημαντικό ή όχι σε κάθε πληροφορία που επιθυμείς να αποθηκεύσεις, ώστε να είναι εύκολο και να την ανασύρεις από την μνήμη σου όταν θελήσεις.
• Να επεκτείνεις τις περιοχές του εγκεφάλου σου, διαβάζοντας δυνατά, ζωγραφίζοντας, ή γράφοντας την πληροφορία που θέλεις  να μάθεις και να αποθηκεύσεις. Κάνοντας μια οπτική εικόνα ενός γεγονότος ή μιας πληροφορίας, σε αναγκάζει να κάνεις την πληροφορία πιο ακριβή, να την καταλάβεις και να την θυμάσαι πιο εύκολα.
• Η επανάληψη  δυνατά αυτού που θέλεις να θυμάσαι και μόλις το έχεις ακούσει, ή μόλις έχεις σκεφθεί, (π.χ. Ονόματα) θα σε βοηθήσει στο να το  ανασύρεις πιο εύκολα  από την μνήμη σου.
• Μην διστάσεις να ζητάς επανάληψη της πληροφορίας ή του ονόματος που κάποιος σου αναφέρεις. Να το επαναλάβεις και εσύ αμέσως δυνατά. Επίσης αν αλλάξεις την θέση των κλειδιών σου ή των γυαλιών σου, καθόρισε την καινούργια θέση δυνατά και επαναληπτικά. Η επανάληψη είναι ακόμη ένα πολύ δυνατό εργαλείο για να μάθει και να θυμηθεί κανείς, όταν γίνεται όχι πολλές φορές συνέχεια  σε μικρό χρονικό διάστημα, αλλά σε μεγαλύτερα διαστήματα: σε μια ώρα, μετά από μερικές ώρες, μετά κάθε ημέρα. Ιδίως όταν πρόκειται για πολύπλοκη πληροφορία.
• Κάντε μνημονικά σχήματα (mnemonics).  Γιατί χάνονται τα κλειδιά μας;

Επειδή  είναι αδύνατο να θυμόμαστε  κάθε λεπτομέρεια  της  καθημερινής μας  ζωής, ο εγκέφαλος μας αποζημιώνει δημιουργώντας σχήματα.

Δηλαδή σύντομες συνδέσεις ενός ονόματος ή γεγονότος, με γράμματα , με αριθμούς, με εικόνες, όπου κάθε γράμμα σε καθοδηγεί στο επόμενο και τελικά στο όνομα ή στο γεγονός που θέλεις να θυμηθείς. Αντί να θυμάστε κάθε λεπτό που έχετε βάλει τα κλειδιά σας κάντε ένα συνειρμό, «ένα σχήμα» κλειδιά Κ, γραφείο Γ, συρτάρι Σ.

• Λύνοντας σταυρόλεξα, επιτραπέζια παιχνίδια, μαθαίνοντας κάποια καινούργια γλώσσα, μια καινούργια τέχνη ή ένα όργανο μουσικό.
• Να ενημερώνεσαι για το τι συμβαίνει στον κόσμο, ώστε να κάνεις συζητήσεις και να επικοινωνείς με άλλα άτομα.
• Κάνοντας εθελοντισμό.
• Κάνε ιατρικές εξετάσεις, για το επίπεδο της χοληστερίνης, του ζαχάρου, της αρτηριακής πίεσης και εξέταση του θυρεοειδούς.

Παράγοντες που συμβάλουν στην πνευματική κατάπτωση

·         Οι ερευνητές, επίσης υποστηρίζουν ότι το στρες  επηρεάζει τους αδένες που παράγουν την ορμόνη κορτιζόνη, η οποία καταστρέφει τους νευρώνες του ιππόκαμπου που είναι υπεύθυνος για την μνήμη.

·         Ο κακός ύπνος επηρεάζει σοβαρά την μνήμη των ανθρώπων μεγάλης ηλικίας.

·         Η υπέρταση  έχει σχέση με την απώλεια της μνήμης

·         Το τσιγάρο επηρεάζει την κυκλοφορία του αίματος.

  National Academy of Science- Fred Gage and the Salk Institute researchers

TYPE ΤΥΠΟΣ	DESCRIPTION ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ	EXAMPLE ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Φυσιολογική κατάσταση που συνδέεται με την ηλικία. Normal Age-related	Ελαφριά ταραχή, με ανάμνηση των πρόσφατων γεγονότων. Slight trouble, with remembering Recent things	Τοποθετώντας σε λάθος θέση τα κλειδιά από καιρού εις καιρό. Misplacing keys, from Time to time
Σχετική αμφιβολία προς την απώλεια μνήμης Questionable Memory Loss	Σημαντική διαταραχή της μνήμης των πρόσφατων γεγονότων, που είναι αναγνωρίσιμη από τους άλλους. Significant trouble with recent Memory, that maybe noticeable to others	Σημαντική αύξηση στην λάθος τοποθέτηση των αντικειμένων ρουτίνας, όπως κλειδιά, γυαλιά, κλπ. Γιατρού αξιολόγηση είναι απαραίτητη. Noticeable increase in misplacing Commonly used items, such keys, etc……
Ελαφριά πνευματική καθυστέρηση. Mild Cognitive impairment	Συνεχώς σταθερή δυσκολία με την πρόσφατη μνήμη. Τις περισσότερες φορές προχωρεί σε συμπτώματα που χαρακτηρίζουν την νόσο Αλζχάιμερ. Consistent Progressive difficulty With recent memory. More than half the time it progresses To Alzheimer’s	Τοποθετώντας σε λάθος θέση τα αντικείμενα αυτά της πρώτης χρήσεις πολλές φορές την εβδομάδα. Misplacing keys or other items many times a week. Απαραίτητη διάγνωση γιατρού. (Doctor depending on the degree.)
Τα πρώτα χαρακτηριστικά της νόσου Αλζχάιμερ. Early Alzheimer diseases	Διάφορες δυσκολίες με την πρόσφατη μνήμη. Δυσκολία στην άσκηση καθημερινών υποχρεώσεων όπως το μαγείρεμα, που απαιτεί τον συνδυασμό ορισμένων εργασιών. Various difficulties with recent memory. Difficulty performing tasks, such as cooking which requires integrating main steps.	Πολύ συχνή λάθος τοποθέτηση απαραίτητων αντικειμένων. Συνήθως δεν μπορεί το άτομο να τα βρει, αλλά και όταν τα βρει δεν θυμάται να τα έχει το ίδιο το άτομο  τοποθετήσει εκεί.. Frequently misplace keys and other Important items. May not find them or when finding them may not recollect having put there.

ΠΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ Η ΜΝΗΜΗ

Ένας τρόπος  για να διατηρήσουμε  την μνήμη μας και να αντιμετωπίσουμε τις διαλείψεις της μνήμης,  πρέπει να ζητάμε την βοήθεια της όρασης. Άμα επιθυμούμε  να θυμηθούμε το όνομα κάποιου, να το μετατρέψουμε  σε οπτική εικόνα και να το συνδέσουμε  σε ένα ή περισσότερα χαρακτηριστικά στην εμφάνιση του ατόμου.

«Η πραγματική τέχνη της μνήμης, είναι η τέχνη της προσοχής». Πρέπει να μάθουμε πώς να χρησιμοποιούμε την μνήμη μας έτσι, ώστε να λειτουργεί αποτελεσματικά κάθε φορά που την χρειαζόμαστε..

 Δώσε Προσοχή στον στόχο σου.

Δεν γίνεται να μάθουμε να θυμόμαστε αν δεν είμαστε συγκεντρωμένοι στο υλικό που πρέπει να συγκρατήσουμε. Πρέπει στην πραγματικότητα οι αισθήσεις μας να συλλαμβάνουν τα μηνύματα  που είναι απαραίτητα προκειμένου να  θυμηθούμε. 

Ας υποθέσουμε ότι γνωρίζουμε κάποιο νέο πρόσωπο, πρέπει να παρατηρήσουμε:

• Μάκρος μαλλιών.

• Ήχο φωνής.
• Μυρωδιά που εκπέμπει.

Όλα αυτά τα εξωτερικά ερεθίσματα γίνονται μνήμη, γιατί περνούν από το όργανο του εγκεφάλου που λέγεται ιππόκαμπος.

Αργότερα όταν σκεφτούμε  το πρόσωπο αυτό, ή ακούσουμε το όνομα του, βλέπουμε όλα αυτά τα χαρακτηριστικά του να συνθέτουν την εικόνα του.

Δημιούργησε νοερή φωτογραφία, της πληροφορίας που θέλουμε να θυμηθούμε.  Να συνδέσουμε την φωτογραφία με τις αισθήσεις . «Μου φάνηκε καλό».

Άσκησε πίεση στην μνήμη σου.

Αν δεν μπορούμε  να ανακαλέσουμε  στην μνήμη μας κάτι που πρέπει να θυμηθούμε, συνεχίζουμε να προσπαθούμε μέχρι να το καταφέρουμε. Να απαιτούμε από την μνήμη μας να μην μας προδίδει και να προκαλούμε τον εαυτό μας να θυμηθούμε πληροφορίες που θυμόμαστε μόνο αμυδρά.

Παράδειγμα:

Ας επιστρέψουμε στην ασχολία που είχαμε, πριν την τελευταία  φορά που θελήσαμε να θυμηθούμε κάτι και  να ακολουθήσουμε ένα ειρμό σκέψεων μέχρι να φθάσουμε στην ποθητή πληροφορία. Έτσι κρατάμε  τον εγκέφαλό μας σε εγρήγορση.

 Η Φαντασία σας,

Για να ενισχύσουμε  την μνήμη μας πρέπει να ενεργοποιήσουμε την Φαντασία μας, κατά την διάρκεια της ημέρας. Να διατηρήσουμε την  φαντασία μας ζωντανή με διάβασμα, ραδιόφωνο, με ποίηση ή ζωγραφική, γιατί είναι ένας  θαυμάσιος  τρόπος για να φροντίσουμε την φαντασία μας.

Ο Αριστοτέλης είπε: είναι αδύνατο να σκεφτεί κανείς χωρίς να φτιάξει στην φαντασία  του κάποια εικόνα.

Θυμηθείτε τα όνειρά σας

Μόλις ξυπνήσουμε, ας επιλέξουμε μερικές βασικές εικόνες από τα όνειρα μας. Αυτό πρέπει να το κάνουμε τακτικά.

Οργάνωση της σκέψης σας.

Η καινούργια  πληροφορία πρέπει να σπάει σε μικρότερα μέρη, όπως τα ξεχωριστά μέρη του τηλεφώνου, τα τραπεζιτικά νούμερα, το νούμερο της ασφάλισης,  ΑΦΜ, της ταυτότητας και ότι άλλο μας είναι απαραίτητο να θυμόμαστε.

Είναι ευκολότερο να θυμόμαστε ξεχωριστά κομμάτια παρά μια συνεχόμενη λίστα.

Όσες περισσότερες αισθήσεις χρησιμοποιούμε για την εκμάθηση κάποιας πληροφορίας, τόσο περισσότερο ο εγκέφαλος θα κρατήσει την μνήμη της.

Να βρούμε τι είναι σημαντικό και τι όχι.

Η αίσθηση της οσμής

Η αίσθηση της οσμής  είναι σημαντική, ιδίως όταν υπάρχει έντονο συναισθηματικό περιεχόμενο, όπως η μυρωδιά του γλυκού της γιαγιάς.

 H ΘΥΜΙΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ

Μπορεί μα μην θυμόμαστε πράγματα από το πρόσφατο παρελθόν, αλλά η  ικανότητα μας να θυμόμαστε στιγμές  από την παιδική μας ηλικία, φαίνεται πιο ισχυρή παρά ποτέ και αυτό γιατί τις έχουμε ανακαλέσει πολλές φορές.

Η εξερεύνηση της μακροπρόθεσμης μνήμης μας είναι θεραπευτική και ανακουφιστική.

Άσκηση

1. Επιλέξτε μια από τις πρόσφατες μνήμες που έχετε και προσπαθήστε  να την περιγράψετε. Κλείστε τα μάτια σας και αφήστε αυτήν την μακρινή στιγμή να γεμίσει το μυαλό σας με όσες περισσότερες λεπτομέρειες  μπορείτε.

Τώρα  ανεξάρτητα από το πόσο πραγματική φαίνεται αυτή η ανάκληση, αναρωτηθείτε πόσα από αυτά  συνέβησαν στην πραγματικότητα.

2. Αφηγηθείτε ξανά το παρελθόν

Πολλοί βρίσκουν ότι η μνήμη τους από το μακρινό παρελθόν είναι  ένα μείγμα από διάφορα  στοιχεία, πραγματικά  γεγονότα,   φωτογραφίες, οικογενειακές ιστορίες, η εξιδανικευμένες εκδοχές.

Η ανάμνηση δεν είναι τόσο η ενθύμηση  ενός πραγματικού γεγονότος, όσο η ενθύμηση της τελευταίας φοράς  που το ανακαλέσατε στην μνήμη σας. Οι μνήμες που έρχονται από το παρελθόν δεν είναι τόσο σταθερές και μόνιμες όσο  νομίζατε.

Οι αναμνήσεις μας πηγαίνουν πίσω μόνο  μέχρι τα 5 μας χρόνια.

Οι εξηγήσεις είναι οι εξής:

1. To προστατευτικό περικάλυμμα των νευρώνων, μυελίνη, είναι χαμηλό μέχρι τα 5 χρόνια του παιδιού.
2. Όταν μαθαίνουμε να μιλάμε, δεν μπορούμε να έχουμε πρόσβαση  στις μνήμες  που είχαν δημιουργηθεί πριν από τα προ-ομιλίας χρόνια.

Με την αρχή της ομιλίας  ο τρόπος που μιλάμε μπορεί να αλλάξει γιατί το περικάλυμμα των νευρώνων αυξάνεται και διαχέουν τα μηνύματα σε πολλά μέρη του εγκεφάλου και  σε πολλούς νευρώνες. Αυτό σημαίνει ότι χάνοντας ένα μόνο νευρώνα, δεν μπορεί να επηρεαστεί η απόδοση της μνήμης. Γι αυτό μπορεί να ξεχνάμε τα κλειδιά μας αλλά δεν ξεχνάμε π.χ. το ποδήλατο.  Γιατί οι νευρώνες διαχέουν τις αναμνήσεις και σε άλλους μηχανισμούς του σώματος (Muscle memory  body mechanism ).

Ο ψυχίατρος Levinson αναδεικνύει τον χαρακτήρα του άντρα

Γράφει:  «ότι ενώ η έννοια του Εγώ της γυναίκας είναι στενά συνδεδεμένη με την παραδοχή της ανάγκης της για στενό δεσμό με τους άλλους της ζωής της, ο άντρας είναι συνδεδεμένος με πιο επικίνδυνους τρόπους. Το «μοντέλο» του αντρικού υγιούς κύκλου ζωής, είναι αυτό του άντρα που εμφανίζεται απόμακρος στις σχέσεις του και που βρίσκει δυσκολία στο να εκφράσει δημόσια τις ικανότητες των γυναικών ενώ ενδόμυχα τις έχει εκτιμήσει στην γυναίκα του. Και αναφέρει ότι όλες τις συνεντεύξεις ανδρών, είχε προσέξει ότι η λέξη «φιλία» είχε εμφανώς παραλειφθεί και συμπληρώνει ότι: «ο άντρας μπορεί να έχει ένα ευρύ κοινωνικό δίκτυο, στο οποίο μπορεί να έχει φιλικές σχέσεις με πολλούς άντρες ή και με γυναίκες, αλλά οι περισσότεροι άντρες δεν έχουν κάποια στενή συναισθηματική σχέση του είδους αυτού που να μπορεί να θυμηθούν  τα νιάτα τους με τρυφερότητα».

Έχει αποδειχτεί τελικά, ότι οι σχέσεις των αντρών έχουν υποδαυλιστεί από την ανεξαρτητοποίηση και τη επιτυχία και γι αυτό σε πολλούς άντρες η δυνατότητα για να συνάψουν εύκολα σχέσεις φιλίας ,αν δεν είναι σχέση αγάπης με σεξ , είναι μειωμένη, όπως είναι και περιορισμένη η συναισθηματική τους έκφραση.

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

Αυτή την εποχή της κρίσης και των νέων προκλήσεων, η "προσωπική ψυχοθεραπεία" δίνει την ευκαιρία να αναπτύξει το άτομο νέους τρόπους, νέες στρατηγικές ώστε να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που μπορεί να παρουσιαστούν στην δουλειά του, στην οικογένεια και στις προσωπικές του σχέσεις.Είναι η εποχή που πρέπει να γνωρίσουμε εις βάθος ποια ακριβώς είναι τα συναισθήματά μας και γιατί αισθανόμαστε και διαχειριζόμαστε τα συναισθήματα αυτά κατ'αυτόν τον τρόπο.

Η θεραπεία μπορεί να αλλάξει τις αρνητικές σκέψεις που οδηγούν και σε αρνητικές συμπεριφορές. Όταν το άτομο  αποκτήσει συνείδηση του πραγματικού του εαυτού ανεπιθύμητα συμπτώματα και βιώματα του παρελθόντος  θα εξαφανισθούν. Θα μάθει το άτομο να αναπτύσσει καινούργιους τρόπους αντιμετώπισης των νέων κοινωνικών προκλήσεων,ισχυρότερη προσαρμοστικότητα και αντιμετώπιση των προβλημάτων του και την αίσθηση του απόλυτου προσωπικού ελέγχου. 

Οι επιστημονικές έρευνες έχουν αποδείξει ότι τα άτομα που έχουν την εμπειρία της προσωπικής αυτής θεραπείας , επιδεικνύουν  μεγάλη ικανοποίηση από τον εαυτό τους, υψηλή αυτοεκτίμηση,   καλύτερες προσωπικές σχέσεις,ικανοποιητική διαχείριση του στρες, φοβίας ,κατάθλιψης και ανακαλύπτουν την ισορροπία μεταξύ αγάπης,εργασίας και του εσωτερικού τους παιδιού, μέσα σε ένα περιβάλλον απόλυτα εμπιστευτικό!

Ο Έρωτας και η Σεξουαλικότητα της γυναίκας σε κάθε ηλικιακό της στάδιο, από την εφηβεία μέχρι τα 100!..

Ο Freud υπεστήριξε: «Ο Έρωτας μας συνδέει με το σύμπαν. Αναγκαζόμαστε  εξαιτίας του να ξεπεράσουμε τον εαυτό μας και να τον μοιραστούμε με τον άλλον».

Είναι οδυνηρό  να ζούμε χωρίς Έρωτα!

Ο ερωτευμένος εγκέφαλος, σύμφωνα με ευρήματα Άγγλων νευροβιολόγων,  παράγει σημαντικές χημικές ουσίες που ενεργοποιούν το κέντρο ηδονής του εγκεφάλου που δίνει το συναίσθημα της ζωντάνιας, της δημιουργικότητας και της ευφορίας. Αντίθετα, η έλλειψη του έρωτα και η έλλειψη της σεξουαλικής επαφής της γυναίκας, μπορούν να της δημιουργήσουν μαρασμό και κατάθλιψη.

Σήμερα, τα κίνητρα του έρωτα έχουν αλλάξει.  Με το συναπάντημα των δύο ατόμων, πρέπει πρώτα να υπάρξει η «Έλξη». Δηλαδή η «χημεία» μεταξύ των συντρόφων, που συχνά οδηγεί και στην αναπαραγωγή.

Επειδή οι ρόλοι των 2 φύλων έχουν διαφοροποιηθεί και εξαιτίας της σεξουαλικής απελευθέρωσης, τόσο η γυναίκα, όσο και ο άντρας αποβλέπουν ανοιχτά, στη σεξουαλική ευχαρίστηση, στην επικοινωνία και στην αρμονική συνεργασία σε κάθε έκφανση της ζωής τους.  

Θα αναφερθώ γρήγορα, στα ηλικιακά στάδια της γυναίκας και πως εξελίσσεται η σεξουαλικότητα της:

• Το κορίτσι στην εφηβεία έχει μια ραγδαία ανάπτυξη. Όμως, ακόμη και σήμερα αποζητάει από το αγόρι πρώτα την ρομαντική σχέση μαζί με το παραμύθι και μετά το σεξ. Αντίθετα το αγόρι της ίδιας ηλικίας, αποζητά πρώτα το σεξ για να επιβεβαιώσει τον Ανδρισμό του και όταν αισθανθεί ασφαλές, τότε μόνο επιδιώκει το συναίσθημα.

Η γνωστή ψυχολόγος Sandra Lieblum ισχυρίζεται, ότι το σεξουαλικό όργανο της γυναίκας βρίσκεται ανάμεσα στα αυτιά. Οι άντρες χρειάζονται μόνο ένα χώρο για να κάνουν σεξ, ενώ οι γυναίκες χρειάζονται ένα σκοπό.

• Στην πρώτη ενηλικίωση, η νεαρή γυναίκα μέσα από τη ρομαντική σχέση, επιδιώκει την συναισθηματική και σεξουαλική της ικανοποίηση και την καταξίωση της ταυτότητας της, μέσα στην κοινωνία. Πρωτίστως όμως, επιδιώκει την αποδοχή της σαν θηλυκό από το ανδρικό φύλο..

Αποζητά ένα σύντροφο που θα έχει την ίδια συναισθηματική ωριμότητα, θα φροντίζει την πνευματική της ανάπτυξη και θα αναπληρώνει τις παιδικές συναισθηματικές της ελλείψεις.

Αν η σχέση αυτή ευοδωθεί και οι απαιτήσεις της γυναίκας ικανοποιηθούν, τότε θα οδηγηθεί στο γάμο με χίλια όνειρα που σχεδόν ποτέ δεν πραγματοποιούνται. Γιατί ο γάμος, δεν είναι μια στατική κατάσταση και πρέπει να αναπτύσσεται με τον ίδιο τρόπο που αναπτύσσονται ηλικιακά οι δύο σύντροφοι. Αυτό όμως δεν επιτυγχάνεται χωρίς τη μεγάλη προσπάθεια και των δύο συντρόφων.

Συνοψίζω το θέμα του γάμου με τα λόγια του ψυχαναλυτή Harvil Hendrix: «Ο γάμος ξεκινάει από την έκσταση της έλξης, παραπλανιέται σε μια δύσκολη πορεία ανακάλυψης του εσωτερικού εαυτού και κορυφώνεται στη δημιουργία μιας οικείας μακροχρόνιας και χαρούμενης ένωσης και μιας σεξουαλικής απογοήτευσης που συχνά φανερώνεται ήδη στα 2 πρώτα χρόνια».

Μέσα σε ένα γάμο, λέγεται ότι υπάρχουν δύο γάμοι: «Ο γάμος της γυναίκας και ο γάμος του άντρα».

Ο δεσμός του γάμου ευνοεί τους άντρες. Τους διατηρεί ψυχικά υγιείς και τους προστατεύει από την κατάθλιψη.

Αν η γυναίκα μέσα στο γάμο δεν έχει τη δυνατότητα να αναπτυχθεί σαν άτομο,  αν χάσει την ταυτότητα της μέσα από το ρόλο της μητέρας και της νοικοκυράς και αν ακολουθήσει τυφλά τις κοινωνικές προσδοκίες για το ρόλο της γυναίκας, δηλαδή « να βάζει συνεχώς την πλάτη της για να αναρριχηθούν ο σύζυγος και τα παιδιά της», τότε θα αισθανθεί μοναξιά, δεν θα έχει αναπτυχθεί και θα είναι ανίκανη να αγαπήσει τον εαυτό της. Θα εμπλακεί σε ένα φαύλο κύκλο αυτό-μίσους και  η θετική της ενέργεια θα στερέψει. Δεν θα μπορέσει να  ανακαλύψει, σε καμιά μελλοντική ηλικία, καινούργιες ιδέες, να αναπτύξει τις δημιουργικές της ικανότητες,  να βιώσει χαρά στην ζωή της.

Η γυναίκα καριέρας αντιμετωπίζει διαφορετικά προβλήματα. Οι περισσότερες γυναίκες που ασχολούνται με επαγγέλματα καριέρας, αισθάνονται  μεν ως ένα βαθμό ικανοποίηση στη ζωή τους, αλλά συγχρόνως και απογοήτευση. Γιατί οι επιθυμίες τους διαμορφώνονται από την αντίφαση που παρατηρείται μεταξύ της εικόνας τη παραδοσιακής νοικοκυράς και των παραδοσιακών αρετών με τις οποίες έχουν γαλουχηθεί από την μητέρα τους αλλά συγχρόνως και από τα αντίθετα μηνύματα που έδινε η ίδια μητέρα  για μια γυναίκα δυνατή και ανεξάρτητη, που κυνηγώντας το όνειρο της επιτυχίας θα ζήσει μια καλύτερη ζωή.

Η δύναμη αυτών των μηνυμάτων δημιουργεί μια τεράστια σύγκρουση στις αποφάσεις και στην εξέλιξη της γυναίκας που επιλέγει την καριέρα, όπως και σε εκείνη που επιλέγει τον παραδοσιακό ρόλο με τίμημα την προσωπική της εξέλιξη. Υπάρχουν μεγάλες διαφορές στο πως κάθε γυναίκα αντιμετωπίζει αυτή την εσωτερική πάλη.  

• Στην κρίσιμη ηλικία των 40, η γυναίκα πάντως, είτε έτσι είτε αλλιώς, φτάνει εξουθενωμένη. Αισθάνεται την ανάγκη δραστικών αλλαγών. Γιατί η καριέρα και η οικογένεια παραμένουν πάντα αντικρουόμενα στρατόπεδα στη ζωή της.

Όπως συνεπαίρνουν οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, μετά από πρόσφατη έρευνα: «από τα 45-65 οι παντρεμένοι άντρες ζουν 10 χρόνια περισσότερο από τους ανύπαντρους, ενώ για τις γυναίκες ο παραδοσιακός γάμος δεν είναι υγιής. Περισσότερο οι νοικοκυρές και λιγότερο οι εργαζόμενες είναι ευάλωτες σε ψυχολογικά προβλήματα».

Όμως, μετά βεβαιότητας : Σήμερα η ζωή για την  γυναίκα αρχίζει, μετά τα 40.

Στη δεκαετία 40-50 η γυναίκα φτιάχνει τη νέα της ταυτότητα. Την ταυτότητα της δεύτερης νεότητας, που χαρακτηρίζεται από γενναιότητα, οξεία αντίληψη και τρυφερότητα.

Η γυναίκα της δεκαετίας αυτής:

·         Έχει βαθιά επικοινωνία με τον εαυτό της.

·         Κάνει πιο ώριμες ερωτικές σχέσεις και καλύτερο σεξ.

·         Προσφέρει ζεστασιά και τρυφερότητα χωρίς υστεροβουλία.

·         Αποκτά ελευθερία δύναμης και έκφρασης, γιατί δεν την  απασχολεί και δεν την φθείρει πλέον η εικόνα που προβάλει προς έξω στους άλλους.

·         Απελευθερώνεται από τα στερεότυπα του ρόλου της, και επιδιώκει τα ενδιαφέροντα της.

·    Φροντίζει την ισορροπία της δικής της ζωής και παίρνει στα σοβαρά τον εαυτό της.   Απαιτεί ισορροπία ανάμεσα στις απαιτήσεις και στις προσφορές, στους περιορισμούς και στην ελευθερία. Η μητρότητα δεν είναι το κεντρικό σημείο της ζωής της. Δικαιούται περισσότερα προνόμια, προωθεί τα προσωπικά της συμφέροντα και δημιουργεί πιο εξατομικευμένο χαρακτήρα. Είναι η επανάσταση της γυναίκας στη μέση ηλικία. Που εκτός του ότι περνάει σε ένα νέο φυσιολογικό αναπτυξιακό στάδιο, προκλήθηκε επίσης και από την οικονομική και πνευματική καταξίωση της κατά τα τελευταία χρόνια 

Πλησιάζοντας την δεκαετία 50-60, η γυναίκα βρίσκεται ή έχει ήδη αντιμετωπίσει τα προβλήματα της κλιμακτηρίου.

          Οι έρευνες απέδειξαν ότι πριν από την κλιμακτήριο, το επίπεδο τεστοστερόνης της γυναίκας             ως προς τα οιστρογόνα της, είναι 1 προς 2.  Ενώ μετά την κλιμακτήριο η αναλογία γίνεται 20           προς 1.

          Αυτό στην μετακλιμακτηριακή γυναίκα έδωσε:

·         Δύναμη,

·         Αποφασιστικότητα,

·         Διεκδίκηση δικαιωμάτων,

·         Δημιουργική έκφραση,

·         Αισιοδοξία για το μέλλον,

·         Ελευθερία,

·         Και απέδειξε ότι δεν χρειάζεται να είσαι αρσενικός μεσήλικας και γκριζομάλλης, για να έχεις οντότητα και κύρος.

Η ανθρωπολόγος Margaret Mead εκφράζει το φαινόμενο αυτό με λίγα λόγια. «Δεν υπάρχει μεγαλύτερη δύναμη στον κόσμο από το Jest της μετακλιμακτηριακής γυναίκας».

Έτσι καταρρίπτονται και οι κοινωνικές δογματικές απόψεις που βασίζονταν στην δοξασία:  ότι η γυναίκα μετά την κλιμακτήριο πρέπει  να αποσυρθεί από την ενεργό σεξουαλική ζωή, άσχετα με τις ορμές της και τις ανάγκες της.

Ενώ ο άντρας όσο πιο σεξουαλικά ενεργός είναι στις μεγαλύτερες ηλικίες τόσο μεγαλύτερη αποδοχή έχει. Μεγάλο λάθος

Σε άλλους πολιτισμούς ο Έρωτας αντιπροσωπευόταν με Θεότητα και θεωρείτο η γέφυρα των θνητών προς το θείο. Πριν από χιλιάδες χρόνια αναπτύχθηκε μια αίρεση του Βουδισμού, που ονομάστηκε «Ταντρισμός». Και πρέσβευε ότι η μεγαλύτερη γυναίκα έχει μεγαλύτερη πνευματική ενέργεια από τον άντρα.  Αν ο άντρας μέσα από ειδική αγωγή «Τάντρα» συγκρατούσε τον οργασμό του και δεν εκσπερμάτωνε, θα απορροφούσε τον οργασμό της γυναίκας αυτής μέσα από την σπονδυλική του στήλη. Η πεμπτουσία των υγρών του οργασμού της μεσήλικης γυναίκας, θα έφτανε στον εγκέφαλό του και θα του προσέφερε εκτός από πολλές ώρες παρατεταμένης ηδονής, θα του έδινε και θεϊκή σοφία και θα τον ταύτιζε με τον θεό Σίβα.

Είναι γεγονός ότι στις μεγαλύτερες ηλικίες αλλάζει το σώμα της γυναίκας. Όμως, όπως αλλάζει το σώμα με την ηλικία, έτσι αλλάζει και η σεξουαλικότητα της  γυναίκας. Οι σωματικές αυτές αλλαγές, ιδίως μετά τη κλιμακτήριο, οφείλονται στη μείωση των ορμονών και στο κυκλοφορικό σύστημα. Αυτό καμιά φορά μπορεί να δημιουργήσει ορισμένα προβλήματα.

 Όταν όμως η γυναίκα και ο άντρας επικεντρώσουν την προσοχή τους στις σεξουαλικές τους εμπειρίες και στην ποιότητα του σεξ που μπορεί να προσφέρει ο ένας στον άλλο, θα τονωθεί ο αυτοσεβασμός τους και θα αντιληφθούν, ότι το τέλειο σεξ δεν προκαλείται από το τέλειο σώμα, αλλά είναι αποτέλεσμα γνώσης για μια σωστή σωματική προσέγγιση..

• Μετά τα 60, τα γηρατειά μας κλείνουν το μάτι. Όλες το αντιλαμβανόμαστε αυτό. Να τα φοβηθούμε; Να τα αγνοήσουμε; Όχι βέβαια! Γιατί να μην επωφεληθούμε για να κάνουμε ένα απολογισμό και να αναλάβουμε νέες δραστηριότητες που θα μας προσφέρουν χαρά και ευχαρίστηση;
• Ζούμε σε μια κοινωνία που η πρόοδος της επιστήμης μας παρέχει περισσότερες ανέσεις, ζωντάνια, ελευθερία. Σε πλήρη ωριμότητα απολαμβάνουμε τη δύναμη της γοητείας μας. Αυτό είναι ένα αγαθό που αποκτά η ενήλικη γυναίκα μέσα από δάκρυα, πόνο, αγάπη, δημιουργία.
• Δεν φοβόμαστε την κρίση των άλλων. Γνωρίζουμε καλύτερα τον εαυτό μας, τι μας αρέσει, τι δεν μας αρέσει! Αυτό παλαιότερα ήταν αδιανόητο για την γυναίκα. Τότε που η γυναίκα  περίμενε  πως και πως την αναγνώριση και την αποδοχή των άλλων.
• Η δυνατότητα που της παρέχει η σοφία της, να επιλέγει τους ανθρώπους που της ταιριάζουν και της αρέσουν. Αυτό είναι ένα  άλλο σπουδαίο προνόμιο της ηλικίας και της εμπειρίας της γυναίκας στις μεγαλύτερες ηλικίες.
• Γίνεται επιλεκτική με τις φιλίες της, αλλά και με το χρόνο της. Δεν τον σπαταλάει άσκοπα.
• Η σεξουαλική της πράξη βελτιώνεται με τον καιρό!. Όσο μεγαλώνουμε και διευρύνουμε τις εμπειρίες μας, τόσο λιγοστεύουν οι ντροπές και η ψεύτικη σεμνότητα. Τα ταμπού πέφτουν. Το σώμα πάλλεται καλύτερα. Οι φαντασιώσεις δεν είναι εφιάλτες, αλλά είναι τα σεξουαλικά όνειρα που μπορεί εύκολα τώρα πια η γυναίκα να τα πραγματώσει.
• Κάνει έρωτα επειδή το θέλει εκείνη και όχι ο άλλος!
• Ο αισθησιασμός της γυναίκας ωριμάζει σαν το παλιό καλό κρασί! Γιατί έχει πάρει τη ζωή της στα χέρια της, έχει γίνει αυτόνομη και έχει καθιερώσει νέο τύπο σεξουαλικών σχέσεων με τον σύντροφο της ή αποφασίζει να βρει νέο σύντροφο να την αποδέχεται και να την ικανοποιεί περισσότερο.
• Μετά τα 70, στις μεγαλύτερες αυτές ηλικίες, ο άντρας και η γυναίκα αρχίζουν να έχουν παρόμοιες αντιδράσεις γιατί αντιμετωπίζουν το κατώφλι του γήρατος. Απολαμβάνουν τα ερωτικά χάδια χωρίς να νοιάζονται για το χρόνο. Απολαμβάνουν την οικειότητα τους, τη συνενοχή που έχει δημιουργηθεί με τα χρόνια, το άρωμα των κοινών αναμνήσεων και την κατανόηση που διαλύει τις ντροπές και συχνά την κακοκεφιά της ηλικίας. Η απόλαυση δύο ανθρώπων που γνωρίζονται καλά, μεταμορφώνει τα προκαταρκτικά χάδια σε κανονική σεξουαλική πράξη.
• Ο Έρωτας σε οποιαδήποτε ηλικία μέχρι τα 100, είναι μια φυσιολογική πνευματική ανάγκη που όταν βιώνεται αρμονικά και ισότιμα εμπλουτίζει και ενδυναμώνει τα άτομα να αντιμετωπίσουν με επιτυχία τα προβλήματά τους.
• Μετά τα 80, μια Σουηδική έρευνα το 1999 είχε αποδείξει ότι τα ενεργά σεξουαλικά ζευγάρια που απολαμβάνουν το σεξ, εκφράζουν τις σεξουαλικές τους επιθυμίες,  αισθάνονται πιο υγιείς σωματικά και ψυχολογικά.

• Άρα, έχει αποδειχτεί ότι το σεξ κάνει καλό στην υγεία.  (Ιδιαίτερα δε, η ορμόνη που παράγεται κατά τη σεξουαλική ολοκλήρωση, δρα θεραπευτικά σε ορισμένες μορφές καρκίνου και ιδιαίτερα του μαστού!)

Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις ατόμων, που μετά τα 80, απολαμβάνουν τόσο έντονα τις σεξουαλικές τους σχέσεις, που σκανδαλίζουν τα μεσήλικα παιδιά τους, αλλά  χαροποιούν τα εγγόνια τους!

ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ

ΚΑΤΑΘΛΙΨ Η
Πιθανόν να διερωτάσθε αν πραγματικά υποφέρετε από κατάθλιψη. Η Κατάθλιψη ονομάστηκε  το υπ. αριθ. «ένα» πρόβλημα στον κόσμο της δημόσιας υγείας. Είναι δε γεγονός, ότι αναφέρεται σαν κοινό «κρυολόγημα των ψυχιατρικών διαταραχών», όπως γράφει ο Δρ. D. Burns.
Δουλεύουμε συνεχώς τις σκέψεις μας, τα συναισθήματα μας, τις εμπειρίες μας, αλλά παρόλα αυτά ο κόσμος καταρρακώνεται. Έχει εξαλειφθεί η «ψυχή» από τον κόσμο και για αυτό η ψυχοθεραπεία δεν μπορεί να εξαλείψει την ψυχοπάθεια των ανθρώπων, την διαφθορά των θεσμών, των ιδρυμάτων, των οργανισμών, των πολιτικών, των τραπεζών. Παντού υπάρχει βρωμιά, λαμογιά και ανηθικότητα.
Ο αριθμός αυτοκτονιών σήμερα  είναι 25% περισσότερο από ότι ήταν το 1999. Η κατάθλιψη υπολογίζεται ότι θα οδηγήσει  περισσότερα άτομα σε ανικανότητα και θάνατο το 2030, από ότι ένας πόλεμος, ατυχήματα, ο καρκίνος, τα καρδιακά νοσήματα.
Ο World Health Organization δηλώνει ότι αυτά τα στοιχεία έχουν τόσο αυξηθεί, παρά το γεγονός ότι και τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα έχουν αυξηθεί κατά 400% από το 1988, εκτός από τα βαριά βοηθήματα, που έχουν σε αφθονία κυκλοφορήσει μέχρι σήμερα.
Η κατάθλιψη έχει γίνει το πιο σημαντικό κοινωνικό πρόβλημα υγείας στον κόσμο. Εξάλλου η κατάθλιψη δεν συμβαίνει μέσα σε ένα «κοινωνικό κενό». Το πιθανότερο είναι ότι  ο Δυτικός πολιτισμός, το υψηλό βιοτικό επίπεδο, όπως και το στρες και η έντονη προσπάθεια μοντέρνας ζωής και ο ανηλεής ανταγωνισμός και η αμείωτη ανάγκη για όλο και περισσότερη κοινωνική θέση  και γόητρο, περισσότερη δύναμη, περισσότερα υλικά αγαθά και περισσότερη ευτυχία, δημιουργούν μια κατάσταση χρόνιας κακής διάθεσης.
Παρόλο ότι μερικές δεκαετίες πριν,  η κατάθλιψη θεωρείτο σαν ένα προσωπικό θέμα του ατόμου, που απορρέει από τον εγκέφαλό του, σήμερα η κατάθλιψη χαρακτηρίζεται σαν «επιδημία» κοινωνική και δεν είναι μια προσωπική ψυχική ασθένεια. Είναι ένα τεράστιο κοινωνικό και πολιτισμικό πρόβλημα, στενά συνδεδεμένο με τις συνήθειες, τις αξίες και τις προσδοκίες της εποχής του 21ου αιώνα.
Η κατάθλιψη είναι μια φυλακή όπου ο φυλακισμένος είναι συγχρόνως και ο αδίστακτος δεσμοφύλακας του. Αυτή η περίεργη απομόνωση χαρακτηρίζει την κατάθλιψη που διαφέρει από την κοινή θλίψη. Είναι μια απομόνωση που αλλάζει όχι μόνο την ψυχική διάθεση, αλλά και την αντίληψη του ατόμου για το περιβάλλον του. Ούτε τα λόγια ούτε και άγγιγμα αγάπης ή άλλη επαφή ψυχής, μπορεί να διαπεράσει τα τοιχώματα της φυλακής αυτής που ο καταθλιπτικός έχει υψώσει, για να προστατευθεί από την θύελλα των συναισθημάτων και επειδή δεν ξέρει πώς να την εκφράσει, γι αυτό προτιμάει να παραμείνει σιωπηλός.
Η θλίψη που οδηγεί στην κατάθλιψη μπορεί να προέρχεται και από την παιδική ηλικία. Πόσο μικρό και αδύναμο αισθάνθηκε ένα παιδί, πόσο τεράστιος και εκφοβιστικός ήταν γύρω του ο κόσμος τότε, πόσο αγαπητός, αδιάφορος ή και μισητός ήταν ο γονιός και για ποιο λόγο. Μήπως ήταν δικό του λάθος που δεν αγαπήθηκε, δεν έγινε αποδεκτό ή εγκαταλείφθηκε ή και πέθανε ο γονιός;
Ο World Health Organization αναφέρει ότι στις ηλικίες από 10 μέχρι 19 χρόνων, η κατάθλιψη είναι ήδη η πρώτη αιτία σωματικής αρρώστιας και ψυχολογικής ανεπάρκειας.
Μετά την αυτοκτονία του κωμικού ηθοποιού Robin Williams, το περασμένο Αύγουστο, η «κατάθλιψη» κατέκτησε τις πρώτες σελίδες των περιοδικών. Έτσι δόθηκε η ευκαιρία οι περισσότεροι άνθρωποι να καταλάβουν, ότι δεν είναι μια αρρώστια χημικής ανισορροπίας  του εγκεφάλου. Η παρατεταμένη Κατάθλιψη χρειάζεται ψυχολογική βοήθεια, ώστε ο καταθλιπτικός να νοιώσει από τον θεραπευτή, την αποδοχή του πόνου που βιώνει, να βοηθηθεί να βρει κάποιο νόημα στη ζωή του, αναλαμβάνοντας την ευθύνη για την ύπαρξή του και για την συνέχιση των αξιών που είναι συνυφασμένες με τη ζωή. Επίσης η αποδοχή από το περιβάλλον του με ζεστασιά και ενσυναίσθηση , θα συμβάλλουν στην επιτυχία της θεραπείας του.