Online Ψυχοθεραπεία & Συμβουλευτική. Η νέα τάση

Flow Magazine - Online Ψυχοθεραπεία & Συμβουλευτική. Η νέα τάση

Η online ψυχοθεραπεία είναι ένας σύγχρονος και ολοένα πιο συχνά χρησιμοποιούμενος τρόπος παροχής ψυχοθεραπευτικών υπηρεσιών. Στην online θεραπεία, θεραπευτής και θεραπευόμενος αξιοποιούν την σύγχρονη τεχνολογία προκειμένου να έρθουν σε επικοινωνία και να πραγματοποιηθεί, σε πραγματικό χρόνο αν και από διαφορετικό χώρο, μια θεραπευτική συνεδρία. Οι συνεδρίες πραγματοποιούνται αξιοποιώντας κυρίως το skype, αλλά και την ανταλλαγή ηλεκτρονικών μηνυμάτων.

Η αρχική χρήση ενός τέτοιου εργαλείου προκάλεσε αρχικά τον σκεπτικισμό των πιο συντηρητικών ψυχοθεραπευτών, οι οποίοι υποστήριζαν πως η επικοινωνία δεν είναι το ίδιο ουσιαστική με την συμβατική παροχή ψυχοθεραπείας (πρόσωπο με πρόσωπο). Και ενώ η άποψη τους δεν είναι αβάσιμη, σύγχρονα ερευνητικά δεδομένα αλλά και οι προσωπικές εμπειρίες καταξιωμένων θεραπευτών ήρθαν να δώσουν μια νέα διάσταση στην onlineψυχοθεραπεία. Ο Irvin Yalom, Αμερικανός ψυχοθεραπευτής, συγγραφέας και ομότιμος καθηγητής ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, έγραψε στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook τον Αύγουστο 2013:

«Με ρωτάνε συχνά τη γνώμη μου για την ηλεκτρονική παροχή ψυχοθεραπείας. Πρέπει να παραδεχθώ πως στην αρχή ήμουν διστακτικός με τέτοιες προσεγγίσεις όπως η θεραπεία μέσω skype, επειδή θεωρώ πολύ σημαντική τη σχέση θεραπευτή-ασθενή και φοβόμουν πως η θεραπεία θα αραίωνε αν οι δύο δεν συναντιόνταν στο ίδιο δωμάτιο. Παρόλα αυτά τα τελευταία δύο χρόνια άλλαξα γνώμη. Έχω παράσχει θεραπευτική δουλειά μέσω skype και πιστεύω πως ήταν αποδοτική, τόσο όσο αν είχε πραγματοποιηθεί με τον συμβατικό τρόπο.  Έχω δει ασθενείς από απομακρυσμένες περιοχές όπου δεν υπάρχει θεραπευτής σε ακτίνα εκατοντάδων χιλιομέτρων, έχω δει θεραπευτές που ζουν σε μικρές κοινότητες και γνώριζαν όλους τους θεραπευτές συναδέλφους τους, ασθενείς με κινητικά προβλήματα που δεν μπορούσαν να ταξιδέψουν και επίσης ασθενείς από άλλες χώρες που είχαν επηρεαστεί από τα γραπτά μου και ήθελαν να δουλέψουν μαζί μου. Ίσως στο μέλλον οι θεραπευτικές ομάδες να πραγματοποιούνται μέσω καινούριων εφαρμογών του skype».

Αλλά και νέα ερευνητικά δεδομένα έρχονται να αναδείξουν την αποτελεσματικότητα της online ψυχοθεραπείας. Κλινικοί ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης μελέτησαν την παροχή ψυχοθεραπείας μέσω internet σε αντίθεση με την κλασσική ψυχοθεραπεία σε ασθενείς που έπασχαν από κατάθλιψη. 6 θεραπευτές παρείχαν ψυχοθεραπεία σε συνολικά 62 ασθενείς με συμπτώματα κατάθλιψης. Οι μισοί από τους ασθενείς έλαβαν ψυχοθεραπεία με τον παραδοσιακό τρόπο ενώ οι άλλοι μισοί μέσω internet. Στο τέλος της θεραπείας το 53% των ασθενών που τους παρασχέθηκε ψυχοθεραπεία μέσω internet δεν είχαν πλέον κανένα σύμπτωμα κατάθλιψης. Το αντίστοιχο ποσοστό για αυτούς που αξιοποίησαν την κλασσική ψυχοθεραπεία ήταν 50%. Και ενώ τα δύο αυτά ποσοστά είναι παραπλήσια, η αποτελεσματικότητα της ψυχοθεραπείας μέσω internet αναδείχθηκε 3 μήνες μετά τη λήξη της θεραπείας. Το ποσοστό αυτών που δεν ανέφεραν συμπτώματα κατάθλιψης 3 μήνες μετά τη λήξη της θεραπείας ήταν  57% (από 53) για τους ασθενείς που θεραπεύτηκαν μέσω  internet ενώ για τους ασθενείς που χρησιμοποίησαν την κλασσική ψυχοθεραπεία έπεσε στα 42% (από 50). Οι ασθενείς που τους παρασχέθηκαν ψυχοθεραπευτικές υπηρεσίες μέσω διαδικτύου ανέφεραν πως τους βοήθησε η δυνατότητα να ανατρέχουν σε προηγούμενα Mail των θεραπευτών τους. 

Αντίστοιχα αποτελέσματα βρέθηκαν και σε έρευνα που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο του Cambridge. Στην έρευνα πήραν μέρος 39.000 Βρετανοί με ήπια και μέτρια συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας όσοι ασθενείς έλαβαν Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία μέσω τηλεφώνου ωφελήθηκαν το ίδιο, αν όχι περισσότερο από αυτούς που συμμετείχαν στη συμβατική πρόσωπο με πρόσωπο θεραπεία.

Ποια είναι τα οφέλη

Συνοψίζοντας ερευνητικά δεδομένα και προσωπικές μαρτυρίες μπορεί να διαπιστώσει κανείς πως τα πλεονεκτήματα από την online Ψυχοθεραπεία δεν είναι αμελητέα.

• Δίνει τη δυνατότητα ψυχοθεραπείας σε ανθρώπους που για λόγους υγείας δεν μπορούν ή τους είναι εξαιρετικά δύσκολο να μετακινηθούν από το σπίτι τους
• Δίνει πρόσβαση σε ψυχοθεραπευτικές υπηρεσίες σε ανθρώπους που διαβιούν σε απομακρυσμένες περιοχές.
• Εξοικονομεί χρήματα και χρόνο σε ανθρώπους για τους οποίους η μετακίνηση προς και από τον θεραπευτή της επιλογής τους είναι χρονοβόρα και δαπανηρή
• Είναι ευέλικτη καθώς προσαρμόζεται ευκολότερα σε ανθρώπους με βαρύ φόρτο εργασίας και ασταθές ωράριο (η συνεδρία μπορεί να προγραμματιστεί και να πραγματοποιηθεί πιο γρήγορα)
• Διευκολύνει την έναρξη μιας θεραπευτικής σχέσης για τους ανθρώπους που εμποδίζονται από την ίδια την φύση των προβλημάτων τους να βγουν από το σπίτι (αγοραφοβία, κοινωνική φοβία, κλειστοφοβία κτλ). 

Ποιοι είναι οι περιορισμοί

• Η onLine ψυχοθεραπεία δεν είναι εύκολη για ανθρώπους που δεν είναι εξοικειωμένοι με την σύγχρονη τεχνολογία και με τη χρήση του skype.
• Δεν ενδείκνυται για ασθενείς με βαριά ψυχοπαθολογία και αυτοκτονικές τάσεις
• Το ιατρικό απόρρητο θεραπευτή – θεραπευόμενου είναι πιο εύκολο να παραβιαστεί (π.χ. από hackers)
• Μπορεί να λειτουργήσει ως μπούμερανγκ σε ανθρώπους ήδη εξαρτημένους από το διαδίκτυο με ελλείπεις κοινωνικές δεξιότητες.

Το κείμενο αποτελεί μια συνεργασία του flowmagazine.gr με την κ. Παυλίδου. Για περισσότερα κείμενα του συγκεκριμένου αρθρογράφου πατήστε εδώ.