BULLING

Ένα από τα προβλήματα που δεν μπορούν να ελέγξουν οι γονείς σήμερα και που είναι ο μεγαλύτερος φόβος τους, είναι η «παντοδύναμη» παιδική σκληρότητα, που ονομάζεται bulling.

Η σχολική αυτή βία που ενθαρρύνεται και από την παγκόσμια on-line και τηλεοπτική εγκληματικότητα, έχει γίνει μέλος της ζωής των παιδιών.

Το bulling δεν γνωρίζει ηλικία, γένος ή οικονομικό και εθνικό επίπεδο και έχει οδηγήσει όχι μόνο σε σοβαρή κακοποίηση, αλλά και σε αυτοκτονία παιδιών κάθε σχολικής βαθμίδας.

Σε όλο τον κόσμο η σχολική βία είναι ένα πολύ συνηθισμένο φαινόμενο, το οποίο και εξαπλώνεται ραγδαία. Περισσότερο τα αγόρια παρά τα κορίτσια εκδηλώνουν την σκληρότητα αυτή. Στην Αγγλία όμως και στον Καναδά τα σκληρότερα επεισόδια bulling εμφανίζονται από τις συμμορίες των κοριτσιών.

Το bulling γίνεται συνήθως χωρίς πρόκληση από την μεριά του θύματος, αυθαίρετα και είναι ένας τύπος επιθετικότητας που έχει κάποιο σκοπό.

Η έρευνα έχει αποδείξει ότι τα παιδιά που θυματοποιούνται έχουν ορισμένα χαρακτηριστικά όπως: μη επιθετικά, αγχώδη, ανασφαλή, μη δημοφιλή, μοναχικά, με χαμηλή αυτοεκτίμηση, με έλλειψη δυναμικότητας, πιθανόν παχύσαρκα.

Όταν ένα νεαρό άτομο έχει δυσκολία να προστατεύει τον εαυτό του, τότε εκτίθεται επανειλημμένα και για μεγάλο χρονικό διάστημα σε σκόπιμη επιθετικότητα, από ένα άλλο άτομο ή από μια συμμορία.

Τέτοιου είδους παρενόχληση μπορεί  να πάρει διάφορες μορφές:

·         Σωματική κακοποίηση όπως: κλωτσιές, τραυματισμούς στους όρχεις, σημάδια στο πρόσωπο, κλοπή προσωπικών αντικειμένων.

·         Λεκτική κακοποίηση όπως: εκφοβισμό, βρισιές, εξευτελισμό, κακοήθειες.

·         Εκδίωξη από την παρέα ή το κοινωνικό περιβάλλον με διασυρμό του θύματος και της οικογένειας του.

·         Με on-line διασυρμούς ή εκβιασμούς.

Το Internet παρέχει μεγάλο αριθμό δυνατοτήτων για την ανάπτυξη των παιδιών και των εφήβων, γιατί τους δίνει ευκαιρία για κοινωνική υποστήριξη της ταυτότητας τους, την ικανότητα διαπροσωπικών σχέσεων και εξαιτίας της εκπαιδευτικής  προσέγγισης στην ειδική και στην παγκόσμια γνώση, εξασκεί την κριτική τους σκέψη.

Όμως παρόλη την θετική προσφορά της κοινωνικής τεχνολογίας, υπάρχει μεγάλη και σήμερα περισσότερο παρά ποτέ η πιθανότητα των κινδύνων και της κακοποίησης των νέων ατόμων που καθηλώνονται στο on-line. Τα ίδια τα παιδιά ομολογούν, ότι όλο και μικρότερα σε ηλικία είναι τα παιδιά που χρησιμοποιούν το Internet ή άλλες υπηρεσίες προηγμένης τεχνολογίας. Παιδιά 4 ετών ήδη παίζουν πολλά παιχνίδια με μεγάλη επιτυχία στο Internet, ενώ μαθητές της 5^ης Δημοτικού, απασχολούνται τουλάχιστον 3 ώρες την ημέρα στο διαδίκτυο, μετά το σχολείο τους και πολύ λιγότερο με την τηλεόραση. Παιδιά «των γονικών παροχών», έχουν στο δωμάτιο τους, computer, Wi-Fi, τηλεόραση και συγχρόνως επικοινωνούν και με SMS με τους φίλους τους, χωρίς να ασχολούνται οι γονείς.

Πολλοί μαθητές δηλώνουν ότι το bulling μπορεί να γίνει στο σχολείο όλη την ημέρα από μαθητές αλλά και εκπαιδευτικούς και επίσης επεκτείνεται και έξω από το σχολείο στα computer στα i-pads, ταμπλέτες και στα κινητά, μια απεριόριστη καταπάτηση του προσωπικού χώρου! Με αυτό τον τρόπο το cyber bulling είναι πολύ χειρότερο γιατί μπορεί να γίνει ανώνυμα και το πρόσωπο που το κάνει δεν αισθάνεται καμία ενοχή,  μια και ο θύτης δεν βλέπει πόσο πολύ μπορεί να πληγώσει το θύμα. Οι ίδιοι οι μαθητές έχουν δηλώσει τελευταία, ότι 1 στα 5 παιδιά έχει πέσει θύμα bulling.

Ο σχολικός εκβιασμός, το bulling, έχει αρνητικές συνέπειες στη ζωή των παιδιών-θυμάτων, πνευματικές, μαθησιακές και ψυχολογικές;

·         Υποφέρουν από συμπτώματα κατάθλιψης.

·         Δείχνουν απρόθυμα να πάνε σχολείο.

·         Παρουσιάζουν αντικοινωνική συμπεριφορά.

·         Έχουν εκρήξεις θυμού αδικαιολόγητου.

·         Αρνούνται το φαγητό.

·         Εμφανίζουν εμετούς, πονοκεφάλους, διάρροια και άλλα ψυχοσωματικά συμπτώματα.

·         Απομονώνονται.

·         Η επίδοση στο σχολείο χειροτερεύει ραγδαία.

·         Έχουν εφιάλτες στον ύπνο τους.

·         Εκδηλώνουν έντονο άγχος, ανησυχία και ξαφνικό κρυφό κλάμα.

·         Αρνούνται να αποκαλύψουν  το πρόβλημα τους.

Οι νεώτερες έρευνες των νευροβιολόγων έχουν συμπεράνει, ότι τα τραύματα που προέρχονται από το bulling είτε λεκτικά, είτε σωματικά, επηρεάζουν σοβαρά την δομή και την χημεία του παιδικού εγκεφάλου που βρίσκεται σε ανάπτυξη και προκαλεί προβλήματα στη μάθηση, στη μνήμη και τη δυνατότητα να επεξεργάζεται αναμνήσεις και συναισθήματα και την δυνατότητα να έχει λογική σκέψη. Αυτά τα παιδιά αργότερα εμφανίζουν και αυτά μια σκληρή και επιθετική συμπεριφορά ή εγκλωβίζονται στον ρόλο του θύματος με εκφάνσεις εσωστρέφειας, απαισιοδοξίας, υποτονικότητας, ψυχολογικές διακυμάνσεις, διαταραχές και αυτοκτονικό ιδεασμό.

Αιτίες της επιθετικής συμπεριφοράς.

Οι Κοινωνικοί Ψυχολόγοι σήμερα προσπαθούν να κατανοήσουν γιατί οι άνθρωποι φέρονται επιθετικά και αν η επιθετική συμπεριφορά είναι αναπόσπαστο μέρος της ανθρώπινης φύσης ή είναι αποτέλεσμα της κοινωνικοποίησης  και της έκθεσης σε επιθετικά πρότυπα. Στη μελέτη της επιθετικότητας έχουν εντοπιστεί δύο παράγοντες που κινητοποιούν την επιθετική συμπεριφορά: την γενετικά προδιαγεγραμμένη επιθετικότητα και τους κοινωνικούς παράγοντες που την προκαλούν.

Ο Freud, υποστήριζε ότι κάθε άνθρωπος έχει εκ γενετής μια ποσότητα ψυχικής ενέργειας, η οποία παραμένει σταθερή κατά την διάρκεια της ζωής του, όταν αναπτύξει την λογική του σκέψη και κυριαρχήσει στις πρωτόγονες ορμές του.

Τα άτομα μαθαίνουν να γίνονται επιθετικά μέσα από την κοινωνικοποίηση τους, δηλαδή μέσα από τις έμμεσες ή άμεσες εμπειρίες τους κατά τις οποίες οι ίδιοι ή κάποιοι άλλοι αμείβονται από μια επιθετική συμπεριφορά. Τα παιδιά πολύ εύκολα μιμούνται τις συμπεριφορές των ενηλίκων ή άλλων προτύπων του περιβάλλοντος τους, της οικογένειας τους και από τις εικόνες βίας του κινηματογράφου και της τηλεόρασης.

Οι εικόνες αυτές κάνουν ακόμη και 5χρονα παιδιά να αναισθητοποιούνται στην αίσθηση του πόνου, να γίνονται σκληρά και να αποκτούν αρνητικές και εχθρικές σκέψεις και να μειώνονται οι αναστολές τους. Η προβολή «βίας» από κάθε μέσο ενημέρωσης, δημιούργησε μια γενιά οργισμένων παιδιών , αγοριών και κοριτσιών που αντιδρούν στα πάντα, με κώδικες αφάνταστης σκληρότητας.

Μέσω Internet αυξάνεται η νεανική εγκληματικότητα μέσα από επικίνδυνα παιχνίδια που κυνηγούν να ανεβάσουν την αδρεναλίνη τους, την σωματική διέγερση τους, γιατί βαριούνται και δεν έχουν ή δεν παρακινούνται από τους γονείς και τους δασκάλους τους σε άλλα πιο σοβαρά ενδιαφέροντα. Διεγείρονται με καταστροφές περιουσιών, βίαιους ξυλοδαρμούς και βιντεοσκοπούν  τα κατορθώματα τους.

Αν είναι αδύναμοι κοινωνικά, ή από αποξενωμένους γονείς, ή δεν έχουν «αρκετά επαρκείς» γονείς για να φροντίσουν την σωστή ανάπτυξη τους, θέλουν να γίνουν θύτες για να αισθανθούν δύναμη και να επιδείξουν αυτοεκτίμηση, ώστε να αποσπάσουν έτσι την αποδοχή που τους έχει στερηθεί από το οικογενειακό τους περιβάλλον. Δεν ξέρουν που να σταματήσουν και πώς να ηρεμήσουν, γιατί δεν υπάρχουν πρότυπα και καθοδήγηση.

Έχουν θυμό μέσα τους , γιατί δεν συνδέονται με κανένα, ούτε με την οικογένεια, ούτε με το κοινωνικό τους περίγυρο και θέλουν να ενταχθούν ακόμη και σε συμμορίες, μέσα στις οποίες βρίσκουν ένα συνδυασμό αδελφοσύνης και ηρωισμού που φθάνει μέχρι εξευτελιστικά και επώδυνα τελετουργικά, που επηρεάζουν συχνά τον φλοιό  του εγκεφάλου τους. Ακολουθούν ένα δρόμο χωρίς γυρισμό!

Μια θυελλώδης ενέργεια νιάτων σπαταλιέται όταν μένει αχαλίνωτη, χωρίς διαπαιδαγώγηση από την παρουσία των γονιών και κυρίως του πατέρα. Γιατί τα παιδιά αυτά εκδικούνται την πατρική έλλειψη και την διαλυμένη οικογένεια, μέσα από την προσβολή της εξουσίας! Για την ανάγκη της ψυχικής τους επιβίωσης μέσα από τα τραύματα που έχουν υποστεί, μαθαίνουν να χρησιμοποιούν την «βία» σαν κώδικα ζωής, επικοινωνίας και επίλυσης διαφορών.

Αυτή είναι η νέα πραγματικότητα σε όλο τον κόσμο!!

Οι ερευνητές έχουν καταλήξει ότι τα παιδιά που έχουν μητρική φροντίδα, καλής ποιότητας θετική ατμόσφαιρα στην οικογένεια μεταξύ τους και μεταξύ των φίλων τους, είναι η προστασία που τους κάνει πιο ανθεκτικούς στις προκλήσεις του bulling και να το αντιμετωπίζουν με καλύτερο τρόπο. Οι οικογενειακές σχέσεις, ακόμη και σε περιπτώσεις διαζυγίων, που χαρακτηρίζονται από αγάπη και όχι εχθρότητα και επιθετικότητα, μπορούν να γίνουν ο κυματοθραύστης που θα εμποδίζει τις συνέπειες από τις στρεσογόνες αντιξοότητες και επιρροές της ζωής ενός παιδιού ή έφηβου.

Σύμφωνα με τα ευρήματα των ερευνών που ασχολήθηκαν με τα χαρακτηριστικά του θύτη έχουν:

·         Έλλειψη επικοινωνίας στην οικογένεια, έλλειψη αρχών και καθοδήγησης.

·         Έχουν νοιώσει βία από τους γονείς ή έχουν εγκαταλειφθεί.

·         Έχουν πόνο βαθειά ριζωμένο μέσα τους και ζουν μέσα από την νοσηρή τους φαντασία την εκδίκηση.

·         Είναι αδύναμα άτομα που θέλουν έτσι να γίνουν γνωστοί.

·         Έχουν έντονη ανασφάλεια.

·         Χαρακτηρίζονται από συναισθηματική ανεπάρκεια.

·         Έχουν αυταρχική προσωπικότητα.

·         Είναι παρορμητικοί.

·         Επιθετικοί και προς τους ενήλικες.

·         Επιδιώκουν την ανοιχτή διαμάχη για να επιβεβαιώσουν με απελπισία την υπεροχή τους.

·         Στοχεύουν στην επιβολή τους στην ομάδα.

·         Έχουν μάθει ότι μόνο με τη βία γίνεται αυτό που οι ίδιοι επιθυμούν.

Ένα από τα 4 παιδιά του δημοτικού σχολείου, που ασκούν τέτοια βία στους συμμαθητές τους ή στα άλλα παιδιά της γειτονιάς  τους, οι ερευνητές συμπεραίνουν, ότι έχουν πολλές πιθανότητες  μεγαλώνοντας να εξασκήσουν μεγαλύτερη βία και σε άλλα άτομα και να φθάσουν στα 30 τους έχοντας ένα εγκληματικό μητρώο.

ΠΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΤΕΙ ΤΟ BULLING

·         Το παιδί πρέπει να εμπιστευθεί και να μιλήσει γι αυτό στους γονείς ή στους δασκάλους του. Αυτοί πρέπει να του προσφέρουν αγάπη, ασφάλεια και κατανόηση στα λεγόμενα του, χωρίς χαρακτηρισμούς, κριτική, και υποψίες για δειλία, υπερβολή ή φόβο. Σεβασμό στα λεγόμενα του παιδιού και στην προσωπικότητα του.

·         Το παιδί ή ο έφηβος πρέπει να αγνοήσει αυτόν που επιχειρεί να κάνει bulling και να συνεχίσει τον δρόμο του χωρίς να εκνευριστεί, ή να αντεπιτεθεί. Γιατί ο εκφοβιστής αυτό ακριβώς επιθυμεί και επιδιώκει ώστε να επιτεθεί. Με την γλώσσα του υπερήφανου σώματος του δίνει το παιδί το μήνυμα της αδιαφορίας. Πρέπει επίσης να αγνοήσει τα τηλεφωνήματα και τα e-mails που εκφοβίζουν και προσβάλλουν.

Αν ο θύτης δεν βρει αντικείμενο για το Bulling, θα βαρεθεί και θα φύγει.

·         Οι θύτες επιθυμούν να ελέγξουν τα συναισθήματα του θύματος. Γι αυτό δεν πρέπει το παιδί ή ο έφηβος να εκνευριστεί ή να αντεπιτεθεί. Είναι επικίνδυνο.

·         Αν δεν μπορεί το παιδί να φύγει αδιάφορο, ας χρησιμοποιήσει το χιούμορ του. Αυτό τους αποσυντονίζει.

·         Να πάρει την ευθύνη του εαυτού του και να ασχοληθεί με πράγματα που θα του ενδυναμώσουν την αυτοεκτίμηση του. Να κάνει καινούργιους φίλους, να γίνει μέλος ενός club γυμναστικής, μουσικής, ιστιοπλοΐας, να ασχοληθούν με τον επαγγελματικό τους προσανατολισμό ή οτιδήποτε του αναπτερώσει την εμπιστοσύνη του εαυτού του.

·         Να εξομολογηθεί το πρόβλημα του σε έμπιστους φίλους που δεν θα το αφήσουν ποτέ μόνο και θα ειδοποιήσουν την κατάλληλη υπηρεσία.

·         Αν κάποιος παρακολουθήσει ένα επεισόδιο Bulling εναντίον κάποιου άλλου, μην διστάσει να ειδοποιήσει αμέσως για βοήθεια.

·         Αν ένα παιδί δεν μπορεί να αντισταθεί στο θυμό του και επιθυμεί να κάνει Bulling σε κάποιο άλλο, πρέπει να ζητήσει από τον ψυχολόγο του Σχολείου ή κάποιον άλλο ειδικό για να το βοηθήσει να απαλλαγεί από τον θυμό του, την οργή του, την διάθεση εκδίκησης διοχετεύοντας τα σε θετική ενέργεια.

 Προς τιμήν της η Ελληνική Αστυνομία προσφέρει επί 24ωρου βάσης την υπηρεσία cyberkid, την οποία μπορούν να χρησιμοποιούν τα νεαρά άτομα, αλλά και οι γονείς, ώστε να επιληφθούν αμέσως και να δώσουν προστασία για κάθε δυσάρεστη παρενόχληση.